Een onderdeel van de paastraditie dat niet meer weg te denken is in Twente, is het paasvuur. Ontdek waar in de gemeente Tubbergen tijdens Pasen de traditionele paasvuren worden ontstoken en neem een kijkje.

In het noorden en oosten van Nederland en dus ook in Overijssel, worden met Pasen traditiegetrouw paasvuren in de dorpen en steden ontstoken. Nadat er in de weken en maanden voor Pasen door bedrijven, stichtingen en inwoners hout verzameld en ingezameld is en op een grote berg is gegooid, wordt deze berg op 1e of 2e paasdag in brand gestoken. Rondom de paasvuren worden liederen gezongen en is het een gezellig samenkomen, soms met eet- en drinkkraampjes eromheen. Kinderen vermaken zich tijdens deze spannende traditie en vaak wordt door de volwassenen tijdens of na afloop van het branden van het paasvuur een café, feesttent of verzamelplek in de buurt bezocht voor een hapje en een drankje.

Sommige paasvuren zijn tientallen meters hoog en het jaarlijkse ritueel trekt altijd veel toeschouwers. Zodra alle locaties bekend zijn zullen we deze bekendmaken.

Historie

Even een stukje geschiedenis over de traditie van paasvuren, want deze is al eeuwenoud! Er werd zo'n 400 tot 500 jaar geleden al geschreven over dit oude Germaanse gebruik. Wanneer het precies is overgekomen vanuit onze oosterburen is niet bekend, maar al hele lange tijd worden er in & rondom Twente dergelijke vuren aangestoken tijdens pasen. In gemeente Tubbergen kennen we elk jaar meerdere grote paasvuren op verschillende locaties. Waarschijnlijk gaat er vanaf dit jaar, 2023, verandering in komen. Er is meer en meer aandacht voor het effect van paasvuren op de stikstofuitstoot in combinatie met Natura-2000 gebieden (een Natura 2000-gebied is een Europees beschermd natuurgebied. Hier worden plant- en diersoorten die in Europa bedreigd zijn in hun natuurlijk omgeving beschermd om de biodiversiteit te behouden). Concreet houdt dit in dat een aantal paasvuren in gemeente Tubbergen en Dinkelland niet meer mogen plaatsvinden, of in kleinere vorm moeten worden neergezet. Vaak is dat geen optie: als de vuren stukken kleiner worden gemaakt heeft het meer weg van een kampvuurtje dan een groot paasvuur. En dat past niet bij de traditie, dan wel de verwachting van bezoekers die houden van dit unieke stukje cultureel erfgoed.

Symboliek

Terwijl bezoekers genieten van het knisperende, warme vuur heeft een paasvuur ook een mooie symboliek. Met het aansteken van het vuur symboliseren ze het einde van de winter, maar tegelijkertijd wordt het ook ingezet voor het afsmeken van de goede oogst. Het 'lentevuur'' verbrandt de donkere dagen en verwelkomt de zon, de vruchtbaarheid en reinheid. Het maakt hiermee deel uit van een heel stelsel van 'jaarvuren' in Europa. Op meerdere locaties in Europa worden op specifieke dagen en tijdens diverse seizoezen vuren aangestoken. Andere bekende namen zijn de Sint Maartensvuren, Midzomervuren en de Meivuren. Dergelijke vuren komen dus niet alleen voor in Nederland en Duitsland, maar ook in Denemarken, Zwitersland en bijvoorbeeld Ierland.

Vlammenzee
Vlammenzee

Tradities

Het vlammende schouwspel van paasvuren, of ook wel poasboakes genoemd, trekt altijd veel publiek. Of het nou toeristen zijn die graag een keer deze traditie willen aanschouwen, of de inwoners van Tubbergen die samenkomen met familie en vrienden voor de gezelligheid & de warmte als vaste prik op Eerste Paasdag: het is altijd een drukte van belang rondom de vuren. Soms worden er liederen gezongen, drinken mensen een borreltje en speelt het lokale orkest wat deuntjes. Het is de ideale plek om bij te komen van al het eieren eten, zoeken & gooien! Een heerlijk gevoel van écht samenzijn. Kneuterig, wat mystiek en het zorgt voor een warme gloed. Zowel op je wangen van het vuur, als van binnen vanwege de sociale hartverwarmende gezelligheid.

Wedstrijd: hoogste poasboake bouwen

Bij onze buren in gemeente Rijssen-Holten is al jarenlang een heuse strijd aan de gang: wie bouwt het hoogste (en wel aan de veiligheid voorschriften houdende) paasvuur? Het ene jaar is dat Espelo, het andere jaar is het buurtschap Dijkerhoek. In 2012 is er zelfs een record behaald in Espelo: het paasvuur was 45,98 meter hoog en was daarmee goed voor een notering in het Guinnes Book of Records. Soms zijn buurtschappen al weken lang bezig met het verzamelen van hout en het opbouwen van de ideale en beste 'poasboake'. Het zit dus stevig in het Twentse DNA verweven, deze eeuwenoude traditie. Een uniek stukje folklore.

Dit jaar valt Eerste Paasdag op 9 april (2023). Zodra de locaties waar nog wel een paasvuur mag worden aangestoken bekend zijn, zullen we deze hier vermelden.

Tip je vrienden

facebook twitter